درمان اختلال شخصیت مرزی Borderline personality disorder با استفاده از تکنیک‌های مختلف امکان پذیر است. اما به دلیل عدم آگاهی از نشانه‌ها، بسیاری قبل از مراجعه به متخصص روانشناسی در حل مشکلات رفتاری ناشی از شخصیت مرزی مایوس شده و شخصیت فرد را ذاتی و یا غیرقابل تغییر می‌پندارند. در حالی که با مراجعه به متخصص به شما و اطرافیان‌تان کمک می‌شود تا زودتر ریشه های مشکل را پیدا کرده و در جهت رفع آن روش‌های موثر به کار بگیرید. در ادامه انواع روش های درمان شخصیت مرزی را شرح داده‌ایم.

منبع: درمان شخصیت مرزی

اهداف درمان شخصیت مرزی

هدفِ درمان اختلال شخصیت مرزی شامل برقراری روابط بین فردی با ثبات رفتاری، ایحاد ثبات رفتاری و آموزش چگونگی غلبه بر عواطف و هیجانات پرنوسان می‌شوند. متخصص می‌داند که رسیدن به تمامی این اهداف به یکباره ممکن نیست پس با توجه به وضعیت بیمار آن‌ها را اولویت بندی کرده و برای رسیدن به آن‌ها برنامه ریزی های لازم را انجام می‌دهد.

تشخیص bpd

تشخیص این اختلال حتما باید توسط متخصص بهداشت روان انجام شود. چون شخصیت مرزی ممکن است با بسیاری از اختلالات دیگر مثل اختلال دوقطبی اشتباه گرفته شود. به همین دلیل خیلی مهم است که توسط روانشناس یا روان پزشک تشخیص درست داده شود. تشخیص bpd عموما در بزرگسالان انجام می‌شود و در کودکان و نوجوانان کمتر تشخیص اختلال شخصیت مرری داده می‎شود. چرا که احتمالا نشانه های ظاهر شده در سنین پایین و نوجوانی با افزایش سن و بلوغ از بین برود. برای آشنایی بیشتر با نشانه های اختلال شخصیت مرزی کلیک کنید.

طول دوره درمان شخصیت مرزی

طول دوره درمان bpd به صورت بلند مدت است، اما طول این دوره برای هر کس به دلایل مختلفی مثل درمان پذیری و شدت اختلال متفاوت می‌باشد. طول جلسات عموما از یک سال تا سه سال خواهد بود. شاید فکر کنید این زمان طولانی است، اما در نظر داشته باشید که اختلالات شخصیت ریشه در تربیت و حوادث اولیه زندگی فرد دارند و تغییر دادن آن‌ها و ایجاد بینش در بیمار زمان بر خواهد بود. برای آشنایی بیشتر درباره اختلالات شخصیت دسته b کلیک کنید.

چه زمانی باید درمان شخصیت مرزی را شروع کرد؟

درمان اختلال شخصیت باید خیلی سریع بعد از تشخیص اختلال انجام شود، چون هرچقدر که شروع درمان این اختلال بیشتر طول بکشد درمان بیماری ببشتر طول می‌کشد و سخت‌تر می‌شود. و اما نکته ای که باید بدانید این است که روش های درمان اختلالات شخصیت برای سایر ناسازگاری های رفتاری و شناختی مفید هستند و شما نیازی نیست که برای دریافت خدمات روان درمانی حتما تشخیص قطعی بگیرید.

شیوه های درمان شخصیت مرزی

رفتاردرمان دیالکتیکی

موثرترین روش درمانی برای اختلال شخصیت مرزی رفتار درمانی دیالکتیکی است و این روش فقط مختص به این اختلال است. این روش درمانی برای کم‌کردن تعداد دفعاتی است که فرد رفتارهای ویرانگر دارد. و هدف بهبودبخشیدن توانایی فرد نسبت به هیجانات آزاردهنده و تکانشی است که شخصیت مرزی را دچار مشکلات متعدد می‌کند.

بااستفاده ازاین روش می‌توان احساسات و هیجانات را کنترل کرد. این روش باعث بهبود روابط میان فردی می‌شود و درمان دیالکتیکی روش حمایتی و شناختی و رفتاری را ادغام‌ می‌کند. این ویژگی‌های کلیدی در درمان‌دیالکتیکی عبارتند از: حمایت مداری، شناخت محوری و همکاری.

این‌روش درمانی را می‌توان هم به صورت گروهی و هم به صورت فردی اجرا کرد. مهارت های مهمی را از طریق رفتار درمانی دیالکتیکی می‌توان یاد گرفتِ مثل افزایش هوشیاری فراگیر، اثربخشی میان فردی، پذیرش پریشانی و تعدیل احساسات.

طرحواره درمانی یا اسکیما تراپی شخصیت مرزی

طرحواره درمانی یکی از روش های موثر برای درمان اختلال شخصیت مرزی است. در این روش با حذف الگوهای غلط، فردبه سمت ذهنیت سالم‌بزرگسال هدایت می‌شود. طرحواره درمانی مراحل مختلفی دارد که در ادامه شرح داده‌ایم.

برقراری رابطه و جمع اوری اطلاعات

روان درمانگر باید با مراجع ارتباط خوبی بگیرد. او باید بسیار با احتیاط باشد چون در رابطه با افراد مبتلا به bpd این‌افراد به صورت دم‌دمی مزاج رفتار می‌کنند و روابط با آن‌ها بسیار متزلزل و بی ثبات هست و ممکن‌است هر لحظه روابط ازهم‌بپاشد. به همین دلیل باید دقت کرد تا روابط به شکل خوبی پیش رود. اگر روابط خوب پیش نرود ممکن است مراجع جلسات درمان را ترک کند، شما باید نیازهای مراجع را که تا به امروز درک و بر،ورده نشده است را درک کنید و تا حد امکان برآورده نمایید.

سنجش و ارزیابی

در این قسمت روان درمانگر نباید به صورت مستقیم درباره طرحواره های مراجع ازاو سوال کند بلکه باید از ذهنیت او آگاه شد. در این روش از مشاهده بالینی به روش مشاهده یانگ و ذهنیت یانگ استفاده می‌شود.

شرح منطق درمان

در قسمت شرح منطق درمان باید بسیار محتاطانه حرکت کنیم، چون در این بخش هر لحظه ممکن است مراجع جلسات درمان را قطع کند. ما نباید خیلی سریع حرکت کنیم و به جلو برویم چون باعث می‌شود که مراجع احساس پوچی و یاس کند. بعد از تشخیص ذهنیت او، آرام مراجع را با ذهنیت‌های خودش روبرو می‌کنیم.

درمان علائم مرتبط با اختلال

با استفاده از آموزش تنظیم هیجان و ذهن‌اگاهی به درمان علائم‌ مرتبط می‌پردازیم. این بخش بسیار اهمیت دارد چرا که به او کمک می‌کند تا عملکرد بهتری در امور مختلف زندگی داشته باشد.

تغییر الگوی رفتار

روان درمانگر‌ درجلسات درمان باید کمک کند تا مراجع الگوی رفتاری خود را تغییر دهد‌. برای این کار متخصص باید ارتباط محکمی با مراجع داشته باشد و محتاطانه الگوهای رفتاری او را جایگزین نماید.

خاتمه جلسات درمان

هیچ‌وقت درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به پایان نمی‌رسد. آن‌ها بهتر است در دوره های زمانی که درمانگر معین کرده به جلسه درمان برگردند تا الگوهای رفتاری او برگشت پیدا نکنند.

دارو درمانی شخصیت مرزی

دارودرمانی هیچ‌وقت جزو بهترین گزینه‌ها برای درمان این اختلال نبوده و هیچ وقت هم داروی به صورت اختصاصی برای bpd ساخته نشده است. اما می‌توان برای کاهش نشانه‌های شخصیت مرزی از داروهای ضدروان پریشی، داروهای ضد افسردگی و داروی های تثببت‌کننده خلق وخو استفاده کرد. اگر چه این داروها توسط روانپزشک به صورت روتین تجویز می‌شود، اما باید به این‌موارد توجه داشت که استفاده ازاین دارو ها باعث اعتیاد‌ و سو مصرف نیز می‌شوند.

یک مورد مهم دیگر اینکه خیلی وقت ها داروهای تجویز شده برای اختلال شخصیت مرزی به همراه مشروبات الکلی و مواد مخدر منجر به قطعی کردن تصمیم به خودکشی خواهد شد.

هنر درمانی

هنردرمانی عبارت است از کاربرد درمانی عناصر سمعی و بصری هنر که با بهبود تعارض های درون فردی، بین فردی و جامعه می‌تواند سازگاری فرد را ارتقا داده و پلی میان تجربیات درونی و بیرونی او به وجود آورد. این روش به عنوان یک روش مکمل استفاده می‌شود نه یک روش مجزا و کامل. در هنردرمانی از حرکات موزون، تئاتر درمانی و موزیک درمانی استفاده می‌شود. این جلسات به صورت گروهی برگزار می‌شوند.

البته این روش برای افرادی که دارای این اختلال به صورت خفیف هستند مفید است نه برای کسانی که بااین اختلال به صورت عمیق دست و پنجه نرم می‌کنند.

بستری شدن

درمواردی که علائم بیماری بسیار زیاد باشد و امکان آسیب رساندن بیمار به خود و بقیه اطرافیان وجود داشته باشد، بستری کردن بهترین گزینه پیش رو هست و با بستری کردن می‌توان درمان شدیدتری روی افراد مبتلا بهbpd اعمال کرد.

برای دریافت مشاوره در زمینه شخصیت ها می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه تماس حاصل نمایید.

منبع: درمان شخصیت مرزی