هوش هیجانی کودک یا هوش عاطفی به معنی شناخت و مدیریت عواطف و هیجانات است. در مواقع هوش هیجانی بیان کننده هیجانات فرد و درک هیجانات دیگران است. در نتیجه آشنایی با هوش هیجانی و نحوه افزایش هوش هیجانی از ابتدای کودکی اهمیت زیادی دارد چرا که مولفه های هوش هیجانی در دوران کودک راحت تر پرورش پیدا می کنن و فرد در دوران بعدی زندگی مشکلات کمتری را در ارتباط با بیان هیجانات و درک هیجانات دیگران را تجربه می کند و تعاملات موفق و موثرتری برقراری می کند. برای برآورد هوش فرزندتان می‌توانید خدمات استعدادیابی کودکان استفاده نمایید.

منبع: هوش هیجانی کودکان را چطور افزایش دهیم؟

هوش هیجانی کودکان چیست؟

به زبان ساده می‌توان هوش هیجانی (EQ) را توانایی شناسایی، مدیریت و درک هیجانات خود و دیگران تعریف کرد. به عبارتی فرد به راحتی می‌تواند هیجانات و عواطف تجربه شده خود و دیگران را نظاره و مدیریت کند. هوش هیجانی مفهوم پرکاربردی است که مجموعه گسترده‌ای از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را شامل می‌شود و دارای 4 مؤلفه اصلی است که شامل: ادراک و شناسایی هیجانات، استفاده صحیح و مناسب از هیجانات، درک هیجانات در خود و دیگری، مدیریت و تنظیم هیجانات می‌باشد. برای آشنایی با انواع هوش کودک کلیک کنید.

اهمیت پرورش هوش هیجانی کودک

هوش هیجانی کودک از همان ابتدای تولد وجود دارد. همانطور که بهره هوشی هر کودک تحت تاثیر عوامل مختلف قرار دارد و هر کودک دارای هوشبهر متفاوتی است، هوش هیجانی هم از این قاعده مستثنی نیست.

بنابراین هر کودک با هوش هیجانی منحصر به خودش متولد می‌شود. هوش هیجانی در فعالیت‌های مختلفی نظیر ارتباط با دیگران، مهارت‌های کلامی، اجتماعی، حل مشکلات و تعارضات، سلامت روان و جسم و… تاثیر می‌گذارد. هوش هیجانی بالا باعث می‌شود تا کودک هیجان و عواطف خود و دیگران را درک کند و نزد همسالانش صمیمیت بیشتری داشته باشد. صحبت‌ها و نقطه نظرات دیگران را بهتر بفهمد و بهتر ارتباط برقرار کند، همین مسئله باعث می‌شود تا کودک در بین همسالانش محبوب‌تر و دوست داشتنی‌تر باشد.  در نتیجه پرورش هوش هیجانی کودک می‌تواند عامل موثری در جهت موفقیت و سلامت فرزند در کودکی و حتی در سال‌های بعد زندگی فرد باشد.

ویژگی‌های کودکان با هوش هیجانی بالا

کودکان با هوش هیجانی بالا ویژگی‌هایی دارند که آن‌ها را از سایر کودکان متمایز می‌کند که از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به توانایی بیان احساسات و سرکوب نکردن آن‌ها، توانایی تشخیص هیجانات دیگران، توانایی همدلی بالا، مدیریت هیجانات و… اشاره کرد.

روش‌های پرورش و افزایش هوش هیجانی کودکان

آموزش مهارت حل مسئله

آموزش مهارت حل مسئله از جمله عوامل تاثیرگذار در تقویت هوش هیجانی کودک است. زیرا کودکی که مهارت حل مسئلی بهتری دارد یاد می‌گیرد که در موقعیت‌های مختلف و دشوار مانند تعارض در هنگام بازی در بین همسالان، به جای انجام اعمال پرخاشگرانه و لجبازانه، وضعیت را مدیریت کند و با صحبت کردن و گفتگو مشکل را حل کند.

اجازه ابراز وجود به کودک

والدین باید به جای سرکوب کردن هیجانات و عواطف کودک و همچنین بی‌اهمیت نشان دادن آن‌ها، احساسات و عواطف فرزند خود را بپذیرند و اجازه دهند که فرزند به راحتی احساساتش را بروز دهد. زیرا بروز دادن هیجانات در موقعیت‌های مختلف باعث می‌شود تا کودک هیجانات خودش را بهتر بشناسد و بر اساس بازخوردی که از دیگران می‌گیرد متوجه می‌شود که ابراز هیجان چه هیجانی در چه موقعیتی مناسب یا نامناسب است. در نتیجه سرکوب کردن هیجانات کودک فقط باعث می‌شود کودک آزرده خاطر و به اصطلاح سرخورده شود. آموزش دادن به کودک برای ابراز وجود و شناسایی هیجانات خودش و دیگران راهی برای افزایش هوش هیجانی کودک محسوب می‌شود.

همدلی با کودک

هنگامی که با کودک خود در هنگام ناراحتی همدلی می‌کنید باعث ایجاد احساس خوب و تسکین ناراحتی در او می‌شود. کودکان به مرور زمان یاد می‌گیرند که همدلی کردن و درک هیجانات دیگران توسط خودشان باعث ایجاد احساس خوب در سایر افراد می‌شود. همدلی کردن به معنای تایید یا موافقت با خواسته یا نظر فرد نیست، بلکه نشان دهنده آن است که کودک را درک کرده‌اید و از زاویه او به این ماجرا نگاه می‌کنید. در نتیجه اگر می‌خواهید که فرزندی با هوش هیجانی بالا داشته باشید هیچگاه هیجاناتش را سرزنش نکنید، بلکه به او نشان دهید که هیجانش را درک می‌کنید.

آموزش از طریق بازی

بهترین شیوه برای آموزش هر ویژگی یا توانایی برای کودکان، آموزش از طریق بازی است. به عبارتی کودکان بهترین آموزش‌ها را از طریق بازی دریافت می‌کنند. بازی از طریق نمایش‌های عروسکی، بازی‌های دسته جمعی، یا بازی‌هایی که برانگیزاننده هیجانات کودک هستند می‌تواند فرصت خوبی برای آموزش شناسایی، ابراز و درک هیجانات خود و دیگران به کودک باشد. برای دریافت آموزش‌های بیشتر در ارتباط با افزایش هوش هیجانی می‌توانید از روانشناس کودکان کمک بگیرید.

یادگیری مشاهده‌ای

کودکان بیشتر توانایی‌ها و مهارت‌های خود را از طریق مشاهده الگوهای خود یاد می‌گیرند. بهترین شیوه برای افزایش مهارت و هوش هیجانی کودک این است که خودتان این ویژگی را داشته باشید. والدین می‌توانند هیجانات‌شان را ابراز کنند و در ارتباط با آن‌ها با فرزند خود و دیگران صحبت کنند. این عمل والدین باعث می‌شود تا کودک به مرور بتواند هیجانات دیگران را درک کند و اتباط صمیمانه‌ای با دیگران برقرار کند. در صورتی که می‌خواهید این هوش فرزندتان را افزایش دهید، مشاوره کودک دریافت کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه نوزاد و کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی آواژه تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول

آیا هوش هیجانی کودکان قابل پرورش و افزایش است؟

هوش هیجانی مانند هر توانمندی و مهارت کودک قابل پرورش و افزایش است. با این حال هر کودکی با یک ظرفیت زیستی به دنیا می‌آید که از طریق آموزش می‌توان این ویژگی را تا حد زیادی پرورش و افزایش داد. در مجموع باید در نظر داشت که هوش هیجانی تحت تاثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی مختلف قرار دارد و هر یک از این عوامل در افزایش هوش هیجانی نقش دارند.

منبع: هوش هیجانی کودکان را چطور افزایش دهیم؟